Başbakan Yardımcısı Canikli, Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, Türk yatırımcıların Sermaye Piyasası Kurulunun (SPK) izin vermediği forex kuruluşlarından işlem yapmasının yasak olduğunu, 10-15 gün içerisinde hayata geçirecekleri düzenleme ile SPK’nın bu işlemleri engelleyeceğini belirterek, “SPK tarafından yetkilendirilmemiş, başka ülkede faaliyette bulunan kuruluş, site, organizasyon varsa SPK buna ulaşımı engeller.” dedi.
Canikli, BloombergHT canlı yayınında gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu ve soruları yanıtladı.
Canikli, “Sıfır Faizli İşletme Kredisi Faiz Desteği” ödemeleri kapsamında 460 bin KOBİ’ye kredi vereceklerini, bunun miktarının 20 bin lira ile 50 bin lira arasında değişeceğini söyledi. Burada müracaat edip de şartları taşıyanlarının tamamına kredi imkanı tanıdıklarını vurgulayan Canikli, söz konusu kredilerin toplam tutarının 10,8 milyar lira olacağını bildirdi.
Canikli, düzenlemenin önemine dikkati çekerek, “Cumhuriyet tarihinde KOBİ’lere yönelik bu kadar büyük hacimli, faizsiz bir kredi mekanizması hayata geçirilmedi.” dedi. Burada mikro ölçekli KOBİ’lere öncelik verdiklerini anlatan Canikli, “Yıllık cirosu 1-250 bin lira arasında olan şartları taşıyan 323 bin KOBİ’miz var. Bunların tamamına bu imkanı tanıyoruz.” diye konuştu.
Orta ve büyük ölçekli KOBİ’lere de gerekli kaynak imkanlarını oluşturduklarını hatırlatan Canikli, bu düzenlemelerin kaynaklarının da hazır olduğuna işaret etti. Canikli, düzenlemelerin ekonomideki talebi arttıracağını ve piyasaya moral vereceğini kaydetti.
Reel sektörün her zaman yanında olduklarını vurgulayan Canikli, “Nefes alan, hayat emaresi olan bütün firmalar kurtarılacak.” ifadesini kullandı.
Canikli, KOBİ’lerin ekonomideki önemine dikkati çekerek, “KOBİ’ler esneklikleri sayesinde her türlü ortamda yeşerebiliyorlar. Onların esneklik ve dinamizmi de ekonomimizin dinamizmi anlamına geliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
‘FİTCH KARARININ ARDINDAN TL YÜZDE 8 DEĞERLENDİ’
Canikli, kredi derecelendirme kuruluşlarının Türk bankacılık sistemine yönelik kararlarına ilişkin soru üzerine de bu kararların izah edilemez olduğunu söyledi. Türk bankacılık sisteminin 2008 krizinden bugüne kadar tahribata uğramadan geldiğini belirten Canikli, bu dönemde bankalara destek amacıyla kamu kaynağı aktarılmadığına işaret etti.
Canikli, Türk bankacılık sisteminin reel stres testlerinden başarıyla geçtiğini, bu kararların objektif olmadığını dile getirdi.
Bu kararın, AB Komisyonunun Türk bankacılık sektörünün düzenleyici ve denetleyici içeriğinin AB ile uyumlu olduğunu duyurduğu günde alındığını kaydeden Canikli, “Kredi derecelendirme kuruluşlarının son 4-5 aylık dönem içerisinde Türkiye’nin ülke notu yada diğer reel kuruluşlar, bankalarla ilgili verdikleri kararların hiçbirinin rasyonel olmadığını söyleyebiliyoruz. Siyasi bir projenin parçası, bunlar da bu alanda yürüdüler ama başaramadılar. Bu çok önemli. Geldiğimiz noktada derecelendirme kuruluşları artık Türkiye’ye yönelik bütün mermilerini tükettiler. Artık atışları kalmadı. En kötüsünü söylediler ama inandırıcılıkları kalmadı. Fitch’in ülke notunu indirmesinin ardından çok yüksek seviyede dolar fiyatı bekliyorlardı. O tarihten bugüne kadar da Türk lirası yaklaşık yüzde 8 değer kazandı. Bu piyasaların derecelendirme kuruluşlarının kredibilitesinin olmadığı yönündeki haykırışıdır.” ifadesini kullandı.
Canikli, 2 milyon 100 bin kişiye yeni istihdamı garanti eden bir paketi hayata geçirdiklerini anımsatarak, “Daha 10 gün oldu ama ortaya çıkan ilave istihdam 120 bini geçti. Yıl sonuna kadar 2 milyon 100 bini sağlayacağız.” dedi.
‘FOREX DÜZENLEMESİNİN ARDINDAN VİOP’TA KIPIRDANMA VAR’
Başbakan Yardımcısı Canikli, forex piyasasına ilişkin düzenlemenin ardından, bu işlemlerin internet üzerinden izinsiz online işlem yapan yerlere doğru kaymasının nasıl engelleneceğinin sorulması üzerine, foreks piyasasının çok hızlı büyümeye başladığını bu sebeple küçük yatırımcıların korunmasına yönelik tedbirler aldıklarını söyledi.
Düzenlemeden önce kaldıraçlı işlem hacminin günlük 16-17 milyar dolara kadar çıktığına dikkati çeken Canikli, söz konusu dönemde forex işlemlerinin amacının dışında kullanılmaya başladığına işaret etti.
Canikli, forex işlemlerinde ortalama kayıp oranının yüzde 88’e, küçük yatırımcılarda ise bunun yüzde 98’e kadar yükseldiğini bildirerek, “Eğer biraz daha müdahale etmemiş olsaydık, o kadar büyük zedeler ordusu ortaya çıkacaktı. Şu anda bile var.” diye konuştu. Canikli, 24 şubat itibarıyla buradaki işlem hacminin 10,4 milyar liraya kadar gerilediğini ifade etti.
Vadeli işlem ve opsiyon piyasasına (VİOP) dikkati çeken Canikli, “Forex düzenlemesinin ardından VİOP’ta yüzde 10 ve üzerinde bir kıpırdama var. Bu anlamda sağlıklı bir dönüşüm gerçekleşiyor.” dedi. Canikli, Türk yatırımcıların SPK’nın izin vermediği forex kuruluşlarından işlem yapmasının yasak olduğunun altını çizerek, SPK’nın bu kapsamdaki işlemleri engelleyeceğini söyledi.
Bu kapsamdaki düzenlemeleri 10-15 gün içerisinde hayata geçireceklerini anlatan Canikli, bunların SPK tarafından gelecek günlerde yapılacağını bildirdi.
Bunun doğal olduğunu kaydeden Canikli, şöyle devam etti:
“Hiç kimse ‘Türk vatandaşları başka bir ülke mevzuatına göre kurulmuş olan şirketin sitesine ulaşabilir ve işlem yapabilir’ diyemez. Vatandaşlarımız üzerinde onunla ilgili kurallar koyma yetkisi devletindir. SPK tarafından yetkilendirilmemiş, başka ülkede faaliyette bulunan kuruluş, site, organizasyon varsa SPK buna ulaşımı engeller.
Böyle bir şey tespit edildiği anda, SPK ilgili kuruma ‘İlgili mevzuata göre, Türk vatandaşlarının oraya erişim yapmaları ve işlem tesis etmeleri yasaktır. O erişimi engelleyin’ diyecek ve o erişim engellenecek. O sitelere erişim engellenecek.”
Canikli, bu sitelerin çok hızlı dönüştüklerini de belirterek, bunu kendilerinin izleyeceklerini, ayrıca ihbar yöntemini de kullanacaklarını söyledi.
Canikli, forex düzenlemesinden bu yana küçük yatırımcının 3,5 milyar dolar zararının engellendiğini ve bu noktada bir geri adımın söz konusu olmadığını belirtti.